Podstawowym kryterium, na którym opiera się podział, jest rodzaj źródła dolnego, z którego czerpane jest ciepło. Najważniejsze znaczenie mają w tym przypadku systemu grunt – woda. Pobierają one ciepło z gruntu, a następnie oddają je do instalacji wodnej c.o., która rozprowadzona jest w pomieszczeniach. Może ona mieć charakter podłogowy lub grzejnikowy. Na głębokości przekraczającej półtora metra grunt ma temperaturę wahającą się od 8 do 12 stopni i to bez względu na porę roku.
Ciepło z gruntu może być czerpane na trzy sposoby:
-solanka – woda (kolektor pionowy) – w kilka głębokich otworów wkłada się rurę, w której płynie solanka, czyli wodny roztwór glikolu. Nagrzewa się on do temperatury, jaką ma grunt i oddaje ciepło; -woda – woda – system ten określa się mianem systemu dwóch studni.
Woda gruntowa pobierana jest z tak zwanej studni czerpnej. Temperatura tej wody waha się od 8 do 12 stopni. Woda przepływa następnie przez wymiennik agregatu sprężarkowego i oddaje część pobranego ciepła. Kiedy zostaje schłodzona, spływa do studni zrzutowej, którą określa się również mianem chłonnej. Bez względu na system ciepło, które zostało pobrane z gruntu jest następnie oddawane za pośrednictwem wymiennika to obiegu termodynamicznego agregatu sprężarkowego. Z tego miejsca za pośrednictwem drugiego wymiennika dostaje się ono do instalacji wodnej c.o., która rozprowadzona jest w ogrzewanych pomieszczeniach.
Można zrezygnować z wymiennika po stronie dolnego źródła ciepła. Oznacza to jednak wydłużenie obiegu termodynamicznego sprężarki o kolektor poziomy. Krąży w nim czynnik chłodzący, który na pewnym etapie odparowuje. To trzeci system, który określa się mianem odparowanie – woda. Takie samo postępowanie możliwe jest po stronie górnego źródła ciepła. Decydując się na zrezygnowanie z wymiennika, niezbędne jest jednak przedłużenie obiegu skraplacza o pętle składające się z rur instalacji podłogowej. Krąży w nich czynnik chłodzący, który skrapla się i tym samym oddaje ciepło do podłogowej wylewki. System ten określa się mianem odparowanie – bezpośrednie skraplanie. W praktyce jest on jednak stosowany naprawdę bardzo rzadko. Dolnym źródłem może być zarówno powietrze zewnętrzne, jak i wewnętrzne.
